Ed Wubbe's Scapino
De jaren '00
Rosary
Hoewel Ed Wubbe ons vaak de donkere rauwe kant van de mens toont. Tapt hij met Rosary uit een ander vaatje. 'Verkwikkende dans van Wubbe' kopt NRC dan ook in de recensie van Rosary.
In het energieke groepswerk Rosary geven 14 dansers met een abstracte danstaal vol passie, verlangen, hoop en verwarring uitdrukking aan levensverwachting. Wubbe koos voor het grootse Strijkkwintet in C van Franz Schubert, dat algemeen wordt beschouwd als een meesterwerk in Schuberts oeuvre.
“Momenten van desoriëntatie en onthechting zoek ik in Rosary.” legt Ed Wubbe uit. “Constant verdwalen en ieder ingeslagen pad na drie schreden al weer verlaten. Geen richting maar wel haast, opgejaagd door te veel indrukken en impulsen. Terugvallen, en dat letterlijk. Vanuit die gedachte paste de muziek van Schuberts befaamde strijkkwintet naadloos bij wat ik wilde. Het is alsof die muziek ons een reis in de ziel laat maken, waarin Schubert zowel de meest paradijselijke plekken bezoekt als de diepste, donkerste afgronden in durft te kijken, en de diverse stemmingslandschappen daartussenin.”
Ook onderdeel van Rosary is het duet Single manoeuvres dat een jaar eerder gecreëerd werd ter afscheid van Charlotte Baines en Keith-Derrick Randolph.
Foto: Martijn Kappers
Manyfacts
In 2001 is Rotterdam culturele hoofdstad van Europa. Rotterdam Marketing vraagt Scapino een stuk te maken in het kader van dit festivaljaar. Het wordt Manyfacts, life in the 3D city: een onconventionele samenwerking tussen Scapino en het Rotterdamse architectenbureau MVRDV.
Manyfacts speelt zich af in de stad van de toekomst, die verbeeld wordt op grote projectieschermen. Samen met architect Winy Maas creeerde Wubbe een dansfantasie die zich afspeelt in die virtuele stad van vijf bij vijf bij vijf kilometer, ontwikkeld door het Rotterdamse architectenbureau MVRDV.
De stad komt tot leven op gigantische schermen door dynamische computersimulaties van computergrafisch ontwerpers Wieland & Gouwens. De dansers bewegen zich door deze stad door te experimenteren met steeds veranderende formaties en bewegingsvormen. Met een door Michiel Jansen ontworpen soundscape onderzocht Wubbe zo de interactie tussen mensen en hun omgeving.
Foto's: Ruben Stern
-
2001Plot
-
2002Tsjaikovski P.I.
-
2002Out of China
Orfeo Shows
Met Orfeo Shows bundelt Ed Wubbe zijn veelzijdigheid tot een uiterst afwisselend geheel. Het Orfeo-verhaal uit de Griekse mythologie reikt natuurlijk universele thema's aan als liefde, verleiding, dood, lot en geweld.
In het originele verhaal onderneemt Orfeo een mislukte poging om zijn geliefde Euridice te redden uit de onderwereld. Tijdens zijn onderneming kijkt hij, tegen de afspraak in, op het allerlaatste moment achterom naar Euridice en verliest hij haar voor altijd.
Orfeo Shows is geïnspireerd door de omgang van de media en politiek met menselijke tragedies en gebeurtenissen. In de voorstelling wordt het verhaal van Orfeo & Euridice gebruikt als aanjager voor een avontuurlijke reis in de menselijke ziel. De aaneenschakeling van de scènes lieten zo een eigentijds nieuwsverslag zien van een geënsceneerde tragedie.
Foto: Hans Gerritsen
Paramount
Paramount is de tiende avondvullende voorstelling op het conto van Ed Wubbe. Hij baseerde de voorstelling op sfeertekeningen en filmbeelden uit het Hollywood van de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw. Films, gesitueerd in veelal gekoloniseerde landen waarin de westerlingen vaak tegen beter weten in hun eigen cultuur, gebruiken en gewoontes in stand proberen te houden. Een gegeven dat zich niet beperkt tot de jaren veertig maar universeel is en van alle tijden.
De setting is die van een groep westerse emigranten die, ver van huis, weemoedig vasthoudt aan hun eigen gewoonten. De clash van culturen brengt een eigenaardig mengsel voort die het gevoel van vervreemding alleen maar versterkt.
Voor deze productie werkte Wubbe samen met een Marokkaans/Nederlands muziekensemble dat traditionele Marokkaanse muziek afwisselt met verwijzingen naar westerse filmmuziek.
Foto: Hans Gerritsen
-
2005NIcht zutreffendes Streichen
Op uitnodiging van Het Holland Dance Festival maakte Ed Wubbe in 2005 het duet Nicht zutreffendes Streichen, een intiem portret van een man en een vrouw die elkaar nabij zijn en toch verwijderd. Ed Wubbe maakte zijn duet op muziek van Heinrich von Bibern en gebruikte daarbij het gelijknamige gedicht van de Duitse dichter Hans Magnus Enzensberger. Het stuk was o.a. in 2006 onderdeel van de voorstelling It's a beautiful world. [Foto's: Hans Gerritsen] 
Wilsonian
Net als Nicht Zutreffendes Streichen vindt Wilsonian zijn oorsprong in 2005 en werd het een jaar later onderdeel van het programma It's a beautiful world.
Wilsonian is een choreografie die gedurende de voorstelling drie maal op net een andere manier wordt vertoond en de andere stukken met elkaar verbindt. Ed Wubbe maakte het stuk in nauwe samenwerking met de dansers.
-
2005Was hast du gesagt?
Ook voor zijn stuk in het programma Limbo (samen met 'Der rest ist schweigen' van Marco Goecke) valt Wubbe terug op de dichtregels van Hans Magnus Enzensberger. In 'Was hast du gesagt?' smelten grafische projecties samen in een bewegend decor. Het gaat niet zozeer om de letterlijke interpretatie van een woord maar om de beelden die combinaties van woorden oproepen. De dans en het toneelbeeld zijn sober gehouden en van de gedichten worden steeds slechts flarden opgelezen. [Foto's: Hans Gerritsen] 
The Green & The Yellow Green
The Green
In The Green zet Ed Wubbe de grootsheid van Bach’s Johannes Passion tegenover de nietigheid van de mens. Zeven mannelijke dansers gaan de strijd aan met de intimiderende muziek.
Het eerste dat opvalt bij de The Green is een felgroene grasmat van 10 bij 8 meter.
Wubbe: "Op gras beweeg je uiteraard heel anders dan op een balletvloer. Omdat ze bijvoorbeeld makkelijker konden uitglijden en veel meer moesten berekenen waar het stoppunt is van een sliding, gingen de dansers zich veel aardser bewegen en dat zocht ik nou juist.
Met de grasmat benadruk ik de aardsheid tegenover die hemelse muziek van Bach. Ik zie het stukje groen van 10 bij 8, alsof een satelliet steeds verder inzoomt op de aarde. Het beeld stopt bij een groene rechthoek waarop de mensen zo klein als insecten krioelen over dat ene kleine stukje. Dit stukje gras is synoniem voor de hele aarde. "
The Yellow Green
Na The Green maakt Ed The Yellow Green, met acht vrouwelijke dansers op een géle grasmat.
Wubbe: “Meteen nadat ik The Green had gemaakt, wist ik dat ik zo’n zelfde soort stuk wilde maken, vanuit exact het zelfde uitgangspunt. Ik was gewoon nog niet klaar met The Green. Voor het nieuwe stuk wilde ik alleen met vrouwen werken.
Als inspiratiebron voor The Yellow Green heb ik de beelden genomen die de bizarre relationeel getinte stadsverhalen uit de bundel Sub Urban bij mij opriepen: de hectiek van de stad, de enigszins gemankeerde relaties, de opeenhoping van mensen in een afgebakende ruimte.
Foto's: Hans Gerritsen
De Bruiden
Met zijn stuk De Bruiden, dat te zien is in de voorstelling Heartlands, geeft Ed Wubbe een verrassende wending aan de 90-jarige traditie van het oorspronkelijke ballet Les Noces door het Ballets Russes uit 1917.
Bij Wubbe geen gearrangeerde Russische bruiloft maar negen zelfbewuste en strijdlustige vrouwen. Wubbe heeft gekozen voor de rauwe en controversiële uitvoering van de gelijknamige muziek van Igor Stravinsky door het Prokovsky Ensemble
Ed Wubbe: “Je loopt soms een tijd met iets rond, maar het wil maar niet op z’n plek vallen. Ik wist dat ik ooit de muziek van Les Noces van Stravinsky wilde gebruiken, maar er moest een goed concept bij. Door het maken van The Yellow Green viel het kwartje. Een vrouwenstuk. Net als The Yellow Green moest mijn Les Noces een stuk worden voor alleen vrouwen."
Quartet
Na The Green en De Bruiden, werken waar het groepswerk centraal staat, maakt Wubbe met Quartet, voor vier dansers, weer eens een voorstelling waar duetten de basis vormen.
In een mystieke setting laat hij in een reeks duetten tegenstrijdige aardse gevoelens zien van behoefte aan menselijk contact en verlangen naar eenzaamheid.
Met een combinatie van klassieke technieken en de vrijheid van de moderne dans ontstaat expressieve dans met een theatraal en tegelijk menselijk karakter.
Wonderworld
In de opvolger van de danshit It’s a beautiful world voeren in 2008 maar liefst tien choreografen de toeschouwer mee naar Wonderworld. Wubbe creëert twee stukken voor de voorstelling.
Leading Edge
Ed Wubbe heeft een groep bekende choreografen bij elkaar gebracht die het gezicht van de Nederlandse dans mee bepalen. Hun werk is te zien op alle belangrijke danspodia en festivals maar nog nooit gezamenlijk op één podium, in één voorstelling.
Samen met danser Besim Hoti creëerde Wubbe Leading Edge. De solo op de Cellosuites van Bach, is eigenlijk een gehalveerde choreografie van het duet B.A.M. dat nog werd geselecteerd voor de Dansdagen. In Leading Edge staat urban danser Besim Hoti er solo voor.
Both my hands
Het tweede werk van Wubbe dat te zien is in Wonderworld draagt de titel Both my hands. In 2008 waren o.a. Mischa van Leeuwen, Jan Kooijman en Ralitza Malehounova te zien in het stuk.
Holland
In het stuk Holland gebruikt Wubbe de geschiedenis van de Lage Landen als decor en spiegel voor een dynamische groepschoreografie met een eigentijds karakter. Hij geeft zijn affectie met een land, vorm in abstracte dans. De gouden eeuw, schilderijen van Hals, Rembrandt en Vermeer, Calvijn en de Hollandse tulp worden in Wubbes handen getransformeerd naar de veelzijdigheid van nu.
-
“Opzwepend en dynamisch. Met sensationele groepsdansen en razendsnelle solo’s.”
Disclaimer
Scapino Ballet Rotterdam wil met deze tijdlijn een beeld schetsen van de rijke historie die Ed Wubbe achterlaat als artistiek directeur. We pogen hierbij zo compleet mogelijk te zijn, maar hebben niet de middelen om daar altijd in te slagen. Mocht u onverhoopt een fout ontdekken of een grote omissie zien, neem dan contact op met [email protected]
Beeldmateriaal
Scapino Ballet Rotterdam heeft zijn uiterste best gedaan om bronnen en rechthebbenden van beeldmateriaal dat wordt gebruikt te achterhalen. Wanneer desondanks beeldmateriaal wordt getoond waarvan u (mede-)rechthebbende bent en voor het gebruik waarvan u geen toestemming hebt verleend, dan kunt u contact opnemen met [email protected]
Fotografie hoofstukken: Hans Gerritsen (jaren '90), Eric Fecken (jaren '10). Van de overige foto's zijn de fotografen onbekend.
Deze website heeft een non-commercieel karakter