Nicolaas Wijnberg

Nicolaas, of kortweg Nico, Wijnberg (1918-2006) was een Nederlandse beeldend kunstenaar en decor- en kostuumontwerper en een van de oprichters van Scapino. In zijn carrière heeft hij decors, kostuums en affiches voor zo’n 155 voorstellingen van verschillende grote theatergezelschappen ontworpen.

Wijnberg groeide op in Amsterdam. Zijn vader was meestersteendrukker. Wijnberg volgde de opleiding tot lithograaf aan de Grafische School te Amsterdam en vervolgens de avondopleiding tekenen aan de Rijksacademie te Amsterdam. Hoewel hij onder het publiek voornamelijk bekend is als decor- en kostuumontwerper, hechtte hij zelf veel belang aan zijn werk als beeldend kunstenaar. In 1942 werd zijn schilderkunst voor het eerst tentoongesteld.

In de laatste jaren van de oorlog zat hij ondergedoken in Laren, in nabijheid van onder anderen kunstenaar Hans van Norden. Direct na de oorlog werd Wijnberg door Hans Snoek gevraagd mee te helpen aan een kindervoorstelling. Wijnberg ontwierp het affiche, het decor en de kostuums voor de voorstelling De Gouden Zwaan, een van de eerste voorstellingen van Scapino.

Eind jaren veertig richtte Wijnberg samen met onder meer Hans van Norden de schildervereniging De Realisten op, een figuratieve groepering die zich afzette tegen de abstracte kunst van Cobra en Vrije Beelden. Hieruit kwam de tentoonstelling Realisten uit Zeven Landen voort, die te zien was in het Stedelijk Museum Amsterdam.

Naast schilder was Wijnberg ook illustrator en omslagtekenaar van dichtbundels en romans.

Vanaf 1957 was hij redacteur van het literair tijdschrift Tirade.